PEDAGOG

GODZINY PRACY PEDAGOGA:

W ROKU SZKOLNYM 2023/2024

WTOREK: 11:00-15:00

ŚRODA: 8:00-11:00 LUB 11:00-14:00

CZWARTEK: 8:00-11:00

Zadania pedagoga specjalnego:

Pedagog specjalny realizuje przede wszystkim zadania z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej udzielanej – dzieciom, rodzicom i nauczycielom.
Wspiera dzieci, rodziców, wychowawców i innych specjalistów.
Współpracuje, w zależności od potrzeb, z innymi podmiotami działającymi na rzecz rodziny, dzieci. (OPS, Sąd Rodzinny, Policja, Poradnia PP).
Organizuje lub współorganizuje akcję o charakterze charytatywnym oraz profilaktycznym.
Współpracuję z dyrekcją w zakresie dbałości realizowania zaleceń zawartych w orzeczeniach o kształceniu specjalny.
Prowadzi zajęcia o charakterze rewalidacyjnym

_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

KONCENTRACJA UWAGI U DZIECKA W WIEKU PRZEDSZKOLNYM

Zadajemy sobie pytanie: Dlaczego warto ją ćwiczyć i rozwijać? Ponieważ koncentracja jest kluczem do lepszej pamięci, efektywnej nauki, pracy ,osiągania sukcesów życiowych a nawet zdrowia zarówno psychicznego jak i fizycznego. Koncentracja, to umiejętność skupienia i utrzymywania uwagi na ściśle określonych zadaniach czy zagadnieniach. Umiejętność ta rozwija się stopniowo w toku życia dziecka. Dziecko w wieku 2- 4 lat potrafi skupić uwagę na okres 5 - 15 minut, w wieku 5 - 6 lat na około 20 - 30 minut, w momencie rozpoczęcia nauki okres ten stopniowo się wydłuża.

Koncentracja uwagi u dzieci jest selektywna i krótkotrwała. Małym dzieciom trudno skupić się dłużej na jednym zadaniu, chyba że stanowi to przedmiot ich zainteresowania. Wówczas mogą „oddać się bez reszty” wykonywaniu jednej czynności.

Co wpływa na koncentrację?

Dystraktory – to wszelkiego rodzaju bodźce, które odciągają naszą uwagę od tego, na czym chcemy być skupieni np. hałas, jaskrawe kolory w pokoju, włączony telewizor lub radio, nasze własne myśli itp. Starajmy się ich unikać.
Motywacja i pozytywne nastawienie – warunek konieczny do włożenia wysiłku w realizację (szczególnie trudnego) zadania.
Przerwy – nawet krótki odpoczynek pozwoli na efektywniejszy powrót do zadania.
Dieta – należy pamiętać o zdrowym odżywianiu i piciu odpowiedniej ilości wody.
Sen – kiedy jesteśmy wyspani i wypoczęci, osiągamy lepsze efekty.
Ćwiczenia – koncentrację można usprawniać dzięki odpowiednim ćwiczeniom.

Przykłady ćwiczeń dla dzieci

Układanie puzzli.
Wskazywanie części ciała. Nazywamy szybko i wskazujemy na sobie części ciała. Dziecko ma robić to samo na sobie. Dla zmylenia co jakiś czas wskazujemy część ciała inną, niż wymieniamy – zadaniem dziecka jest wskazywać prawidłowo na podstawie usłyszanej instrukcji słownej.
Powtarzanie usłyszanego rytmu. Dziecko ma za zadanie wysłuchać rytmu zademonstrowanego przez osobę dorosłą (np. za pomocą cymbałków, bębenka lub klaśnięciami), a następnie wystukać go samodzielnie.
Odgadywanie kształtów. Rysujemy na plecach dziecka figury geometryczne lub proste obrazki. Dziecko ma za zadanie odgadnąć rysunek lub narysować odpowiedź na kartce (starszym dzieciom można pisać literki i proste słowa).
Znikający przedmiot. Rozkładamy przed dzieckiem, w jednej linii, kilka przedmiotów. Dajemy mu chwilę na dokładne przyjrzenie się kolejności ich ułożenia. Zasłaniamy dziecku oczy, a następnie zabieramy jeden z nich. Zadaniem dziecka będzie odgadnąć, który przedmiot został zabrany. Można również zmienić kolejność przedmiotów.
Ćwiczenia z zakresu kinezjologii edukacyjnej metodą Paula Dennisona (są to proste ćwiczenia fizyczne wymagające skupienia i doskonalące pracę mózgu).
Rymowanki – nauka krótkich rymowanych wierszyków, wyliczanek, również z wprowadzaniem towarzyszących temu gestów.
Rozwiązywanie krzyżówek, rebusów, zadań typu: znajdź 10 szczegółów, którymi różnią się obrazki, układanie puzzli, itp.
Zabawa w „automatycznego pilota” – dziecko z zawiązanymi oczami musi przejść przez pokój, omijając rozłożone na dywanie przeszkody, kierując się jedynie wskazówkami rodzica: np. „zrób 2 małe kroki w przód, zatrzymaj się, obróć się w miejscu w lewo i przejdź dwa tip-topki, zatrzymaj się i obróć się w prawo…”
Gry „papierowe” np. statki, kółko i krzyżyk, państwa-miasta.
Gry planszowe, szczególnie warcaby, szachy oraz „chińczyk”.
Zabawy typu „labirynt”, które przy okazji rozwijają grafomotorykę.

KWIECIEŃ MIESIĄCEM ŚWIADOMOŚCI AUTYZMU

Autyzm lub spektrum autyzmu, charakteryzuje się trudnościami w relacjach z ludźmi, komunikacji oraz powtarzalnymi i streotypowymi zachowaniami. Autyzm jest zaburzeniem rozwoju, diagnozowanym u około 1 na 100 dzieci w Europie. Pierwsze objawy widoczne są zwykle przed 3 rokiem życia.

Autyzm nie jest chorobą, ale zaburzeniem rozwoju to znaczy, że cała ścieżka rozwoju osoby autystycznej jest inna od standardowej. Mówiąc innymi słowami: autyzm oznacza, że mózg pracuje w niestandardowy sposób.

Autyzm rozumiemy jako spektrum. Oznacza to, że autyzm jest trochę inny dla każdej osoby. Osoby z diagnozami ze spektrum autyzmu mają bardzo różne nasilenie zachowań i cech wynikających z autyzmu.

Autyzm diagnozuje się u około 1 na 100 dzieci w Europie. Występuje u chłopców 4 razy częściej niż u dziewczynek.

Autyzm jest diagnozowany na podstawie zachowań i cech występujących w 3 obszarach (tzw. triada autyzmu):

Interakcje społeczne
Komunikacja
Powtarzalne, stereotypowe zachowania

Interakcje społeczne

Osoby z autyzmem mają trudność w rozumieniu zachowania innych ludzi, często trudno jest im zrozumieć jak inne osoby się czują i co mają na myśli. Wyzwaniem jest dla nich nawiązywanie przyjaźni i dogadywanie się w codziennych sytuacjach. Osoby w spektrum autyzmu mogą mieć trudności w rozumieniu gestów i odczytywaniu mimiki twarzy.

Objawy autyzmu w zakresie interakcji społecznych to m. in:

dziecko nie wskazuje palcem, żeby pokazać, że coś je interesuje
dziecko nie patrzy na przedmioty, które wskazuje rodzic
małe zainteresowane ludźmi lub brak świadomości ich obecności
trudności w inicjowaniu kontaktu, angażowaniu się w zabawy w grupie, zdobywaniu przyjaciół
brak wchodzenia w role i udawania w zabawie (tzw. zabawa „na niby”)
brak naśladowania
trudności w rozumieniu uczuć lub mówieniu o uczuciach
brak dzielenia się się osiągnięciami lub zainteresowaniami np. zabawkami, rysunkami

Komunikacja

Część osób z autyzmem nie mówi, ale używa innych form komunikacji np. wskazywanie obrazków w książkach do komunikacji lub pisanie. Osoby, które świetnie posługują się mową wysławiają się w sposób, który może wydawać się nietypowy lub usztywniony. Czasami osoby w spektrum autyzmu powtarzają te same słowa lub wyrażenia (to tzw. echolalia)

Objawy autyzmu w zakresie komunikacji to m. in:

opóźniony rozwój mowy
unikanie kontaktu wzrokowego
mimika twarzy jest niedostosowana do wypowiedzi
trudności z odczytywaniem mimiki twarzy, tonu głosu, gestów rozmówcy
nietypowy ton głosu lub nietypowy rytm mowy np. wymawianie każdego zdania jak pytania
powtarzanie słów lub zdań tzw. echolalia np. w odpowiedzi na pytanie, powtarza je, zamiast udzielenia odpowiedzi
wypowiedzi mogą sprawiać wrażenie nieadekwatnych do sytuacji
trudność w komunikowaniu potrzeb lub pragnień
branie wypowiedzi zbyt dosłownie – nie rozumienie poczucia humoru, ironii, metafor

Usztywnione zachowania

Osoby z autyzmem często silnie przywiązują się do wzorców lub rutyn np. chodzenie zawsze tą samą drogą, układanie zabawek na półce, zawsze w tej samej kolejności. Nie lubią zmian, a nieoczekiwane wydarzenia bywają dla nich bardzo stresujące. Często też bardzo silnie angażują się w zainteresowanie jednym albo kilkoma tematami np. autobusy, samochody określonej marki, liczby.

Objawy autyzmu w zakresie usztywnionych zachowań to m. in:

przywiązanie do rutyny np. dziecko nalega na chodzenie dokładnie tą samą drogą do szkoły lub jedzenie na tym samym talerzu
trudności z adaptacją do zmian w planie lub w środowisku np. przemeblowanie, zmiana godziny wyjścia do szkoły
nietypowe przywiązanie do zabawek lub obiektów tj. klucze, włączniki światła, nitki
zainteresowanie wąską dziedziną wiedzy np. rozkłady jazdy tramwaju, dinozaury, liczby, odkurzacze określonej marki
spędzanie dużej ilości czasu na układaniu zabawek w specyficzny sposób, obserwowaniu poruszających się przedmiotów (np. wentylator, pralka), koncentrowanie się na specyficznej części przedmiotu (np. kółko od auta)
wielokrotne powtarzanie ruchów tj. trzepotanie rękami na wysokości oczu, kręcenie się wokół własnej osi – tzw. stereotypie ruchowe lub autostymulacje.

Wczesne rozpoznanie autyzmu jest bardzo ważne, ponieważ można wtedy zacząć wczesne wspomaganie rozwoju. Odpowiedni sposób mówienia do dziecka i zabawy oraz odpowiednia organizacja środowiska pomagają dziecku w uczeniu się, komunikowaniu i nawiązywaniu relacji.

Diagnoza autyzmu

Autyzm diagnozowany jest na podstawie zachowania. Diagnoza polega na kilku spotkaniach ze specjalistami tj. psychiatra, psycholog, pedagog specjalny, logopeda. Diagności prowadzą wywiad i obserwację. Podczas wywiadu pytają o wczesny rozwój, trudności, różne sytuacje z życia. Podczas obserwacji proponują zabawy, zadania lub tematy rozmów.

Coraz częściej w Polsce stosowany jest złoty standard diagnozy autyzmu ADOS-2. Badanie ADOS jest profesjonalnym narzędziem, które ma dużą skuteczność, dlatego jeśli diagnoza którą wybraliście zawiera ADOS, jest to dobry znak.

Diagności mogą poprosić o wykonanie dodatkowych badań (np. badanie słuchu, badania genetyczne, konsultacja z neurologiem), dostarczenie filmików rodzinnych, dokumentacji medycznej, opinii z przedszkola lub wypełnienie kwestionariuszy.

Po kilku spotkaniach psychiatra stawia diagnozę. Rodzice mogą też liczyć na pomoc w znalezieniu odpowiedniego wsparcia dla dziecka i uzyskanie wskazówek w jaki sposób pomóc dziecku w rozwoju.

Terapia autyzmu

Sposoby na wspomaganie rozwoju i strategie wychowawcze są zawsze dobierane indywidualnie do konkretnego dziecka. Rodzice, po konsultacjach ze specjalistami, wybierają metody wspierania rozwoju (terapii). Dobrze jest znaleźć doświadczonego i zaufanego specjalistę, który będzie koordynował terapię dziecka, wyznaczał cele, sprawdzał postępy i czuwał nad całą rodziną.

Pomocy można szukać w poradniach psychologiczno-pedagogicznych (zwłaszcza tych wyspecjalizowanych w autyzmie), stowarzyszeniach, fundacjach oraz prywatnych ośrodkach diagnostyczno-terapeutyczych.

Dzieci w spektrum autyzmu uczą się w klasach terapeutycznych (z kilkorgiem rówieśników z autyzmem), w klasach integracyjnych lub w zwykłych klasach masowych.

W pracę z dzieckiem zaangażowani mogą być specjaliści: pedagog specjalny (magister pedagogiki ze specjalnością edukacji i wspierania osób z niepełnosprawnością/zaburzeniami rozwoju), psycholog, psychiatra (lekarz), logopeda i terapeuci wyspecjalizowani w konkretnej metodzie.

Wspieranie rozwoju ma na celu umożliwienie dziecku uzyskania jak najpełniejszych możliwości uczenia się, komunikowania się, wchodzenia w relacje, samodzielności np. nawiązywanie przyjaźni w szkole, uczenie się mowy lub alternatywnych sposóbów komunikacji, radzenie sobie z frustracją i stresem, samodzielne podejmowanie wyzwań.

Źródło:polski autyzm.pl

Jak przebiega rozwój poznawczy dziecka w wieku przedszkolnym?

Dzieciństwo to czas, w którym człowiek uczy się najintensywniej. Trwa zaledwie kilka lat, a decyduje o tym, jaki mamy start. Dzieci potrafią nas zaskoczyć tym, jak wiele wiedzą i rozumieją. Zmiany w rozwoju poznawczym dziecka są szybkie i znaczące, warto za nimi nadążać, by pomóc dziecku przejść przez nie gładko. Oto jak przebiega rozwój poznawczy dziecka w wieku przedszkolnym.

Czym jest rozwój poznawczy dziecka?

Rozwój poznawczy dziecka to postęp umiejętności, dzięki którym dziecko poznaje świat. Spostrzeganie, przetwarzanie zdobytych informacji, zapamiętywanie ich oraz komunikacja to najważniejsze funkcje poznawcze. Innymi słowy to uwaga, pamięć, język i logiczne myślenie.
Rozwój poznawczy dziecka zaczyna się już w pierwszych chwilach jego życia. Wówczas jest ono w pełni zależne od opiekunów i to oni swoją opieką i czułością sprawią, że maluch wyrośnie na samodzielnego człowieka, który rozpoznaje swoje potrzeby i potrafi je zaspokoić. Prawidłowy rozwój fizyczny i psychiczny zapewnia dziecku bliski kontakt z dorosłym: przytulanie, dotyk, mówienie, uspokajanie, gdy płacze.

Na jakim etapie rozwoju powinno być dziecko w wieku przedszkolnym?

Wiek przedszkolny to trzecia faza rozwoju człowieka. Inaczej nazywana jest późnym dzieciństwem, przypada na lata od 3.‒4. do 6.‒7. roku życia. Na początku trzeciej fazy rozwojowej dziecko jest ciekawe świata, gotowe do nauki i podejmowania wyzwań. Choć jeszcze nieporadne i nie do końca samodzielne, rozpoczyna się etap, w którym dzieci częściej spędzają czas pod opieką innych dorosłych niż rodziców. Wynika to z faktu, że w tym wieku dzieci rozpoczynają przygodę z przedszkolem. Spędzają czas w grupie, budują zaufanie, nawiązują nowe relacje i przyjaźnie.
W momencie, w którym dziecko idzie do przedszkola, czyli w wieku 3 lat, odczuwa już całą gamę uczuć, choć niekoniecznie potrafi je nazwać i okiełznać. Trzylatki otwierają się na wspólne zabawy znacznie łatwiej niż młodsze dzieci. Chętnie bawią się w grupie, potrafią zrozumieć proste zasady rządzące funkcjonowaniem przedszkolnej grupy oraz wspólną aktywnością. Zaczynają też rozumieć pojęcie własności, czyli co to znaczy, że zabawki są wspólne lub czyjeś. Trzylatki nie potrafią jeszcze dobrze ocenić przebiegu wydarzeń w czasie, czyli co się działo rano, wczoraj lub co będzie jutro, za to potrafią na swój sposób opowiadać o wrażeniach, zdarzeniach ze swojego życia.
Trzylatek powinien rozumieć polecenia, np. od pań w przedszkolu, oraz większość słów używanych przez osoby z najbliższego otoczenia. Z kolei jego mowa powinna być zrozumiała nie tylko dla rodziców. To normalne, że trzylatki przekręcają słowa oraz używają wymyślonych samodzielnie, jednak ogółem dziecko na początku trzeciej fazy rozwojowej powinno płynnie komunikować się z otoczeniem.
Dziecko na początku wieku przedszkolnego potrafi logicznie myśleć – rozpoznawać funkcje różnych przedmiotów, np. klamki czy guzików, potrafi prawidłowo pogrupować je tematycznie. Wie, jak otworzyć pudełko czy słoik oraz połączyć pasujące elementy, np. puzzle czy pary przeciwieństw. Chętnie gra w proste gry planszowe i rozumie ich reguły, np. memory. Trzylatki chętnie tworzą i używają wyobraźni – budują, bawią się, odgrywając role czy naśladując rodziców.
Dzieci na początku wieku przedszkolnego mają dużą potrzebę samodzielności, chcą się uczyć nowych rzeczy i podejmują ten trud. Najczęściej trzylatki samodzielnie jedzą, myją ręce, wchodzą i schodzą po schodach oraz komunikują i załatwiają potrzeby fizjologiczne (poza nocnym moczeniem, które może trwać do 6. roku życia). Ponadto dzieci w wieku trzech lat rozpoznają kształty oraz identyfikują litery jako pismo, a nie obrazki.

Rozwój poznawczy dziecka w wieku przedszkolnym

Rozwój poznawczy przedszkolaka ewoluuje z każdym kolejnym rokiem. Etap, w który wchodzą czterolatki, charakteryzuje się przede wszystkim widocznym i nasilonym rozwojem myślenia, zapamiętywania i mówienia. To ten moment, kiedy dziecko zadaje dużo pytań i oczekuje precyzyjnych odpowiedzi.
Między 4. a 6. rokiem życia intensywnie rozwija się kora czołowa, czego efektem jest rosnąca zdolność do zaplanowanego i przemyślanego działania. Oczywiście nauka rozciągnięta jest w czasie, na tym etapie dzieci cechuje wielka ciekawość i chęć działania.
Pamięć czterolatka jest już znacznie rozwinięta, dzięki czemu orientuje się on w przeszłości i teraźniejszości, porach roku, miesiącach, dniach tygodnia. Dziecko rozumie porządek dnia i zapamiętuje przestrzenie wokół siebie – potrafi samodzielnie rozpoznać drogę do najbliższych miejsc naszego domu. Rozumie sformułowania „z przodu”, „z tyłu”, „w środku”, „obok”, „nad”, „pod” i używa ich poprawnie.
W wieku czterech lat dzieci potrafią już opowiedzieć w kilku zdaniach, co im się przydarzyło, lub sformułować zmyśloną historię. Rozwiązują zagadki, potrafią dostrzegać związki przyczynowo-skutkowe. Zabawy stają się coraz barwniejsze i bardziej złożone. Pamięć czterolatka pozwala mu również na naukę rymowanki do wyrecytowania czy zapamiętanie słów piosenki. Najlepiej dzieci zapamiętują osoby, zdarzenia czy słowa, które są dla nich najmilsze, najbardziej atrakcyjne, związane z silnymi odczuciami.
Rozwój poznawczy pięciolatka to szlifowanie pamięci i mowy. Dziecko w wieku pięciu lat potrafi skupić uwagę na ok. 20 minut na zajęciach w przedszkolu i ok. 40 na zabawie, choć potrzeba ruchu nadal jest bardzo duża.
Pięciolatek potrafi wyjaśnić, do czego służy dany przedmiot, a jeśli nie wie, jak się nazywa, potrafi wymyślić jego nazwę, odwołując się do jego przeznaczenia. Zna kolory, próbuje pisać, a także stara się nazywać swoje uczucia oraz określać różne doświadczenia przymiotnikami: „łatwy”, „trudny” itd.
W wieku sześciu lat dziecko zapamiętuje już nie tylko rymowanki, ale również informacje. Co naturalne – są to najczęściej fakty z zakresu zainteresowań dziecka, ale nie tylko. Szósty rok życia to intensywna nauka liter i cyfr, a także liczenia i pisania. W okresie przedszkolnym dziecko uczy się około 8–10 słów dziennie! W wieku 6–7 lat dzieci używają w mowie około 4500 słów, ale rozumieją co najmniej dwa razy tyle.

Rozwój poznawczy przedszkolaka jest bardzo dynamiczny i może być zróżnicowany. Każde dziecko w swoim tempie rozwija kolejne umiejętności poznawcze, niektóre wykształca z większą trudnością, inne z mniejszą – to zależy od indywidualnych uwarunkowań.

Co zrobić, jeśli dziecko rozwija się wolniej?

Rozwój poznawczy dziecka w wieku przedszkolnym można wspierać. Stymulowanie rozwoju poznawczego przedszkolaka nie wymaga specjalnych kompetencji, wystarczy świadomość etapu, na którym jest dziecko, i odrobina chęci do wspólnej zabawy.

Rozwiązujcie zagadki, układajcie puzzle, główkujcie, czytajcie – wszystko to będzie wspierające dla rozwoju poznawczego przedszkolaka. Pomagaj dziecku zadawać pytania, zachęcaj i pokazuj, jak samodzielnie można znaleźć odpowiedzi. Zawsze atrakcyjną formą rozwoju funkcji poznawczych są eksperymenty. Dzieci je kochają, a przy okazji można ćwiczyć pamięć, motorykę małą, logiczne myślenie, a także rozumienie poleceń. To właśnie w wieku przedszkolnym dzieci nabierają przekonań i skojarzeń związanych z nauką, a te z kolei mają duży wpływ na podejście do obowiązków i rozwijania zainteresowań w szkole.

Jeśli obserwujesz u swojego dziecka opóźniony rozwój umiejętności poznawczych, nie panikuj, bądź blisko i nie krytykuj dziecka za jego wyniki i zachowanie. Postaraj się też ocenić sytuację obiektywnie – to, że inne dzieci w tym samym wieku robią coś sprawniej, nie musi oznaczać, że z twoim jest coś nie tak. Warto mieć jednak świadomość, z czym dziecko ma kłopot i stymulować jego rozwój.

Kiedy wątpliwości co do rozwoju poznawczego twojego dziecka cię niepokoją, skonsultuj się z lekarzem pediatrą. Opinii można zasięgnąć również u nauczycieli przedszkolnych, psychologa dziecięcego, pedagoga czy logopedy – w zależności od tego, jakiego rodzaju trudności obserwujemy u dziecka.

Źródło: