PEDAGOG

GODZINY PRACY PEDAGOGA:

W ROKU SZKOLNYM 2023/2024 

 

WTOREK: 11:00-15:00

ŚRODA: 8:00-11:00 LUB 11:00-14:00

CZWARTEK: 8:00-11:00 

 

Zadania pedagoga specjalnego:

• Pedagog specjalny realizuje przede wszystkim zadania z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej udzielanej – dzieciom,  rodzicom i nauczycielom.
• Wspiera dzieci, rodziców, wychowawców i innych specjalistów.
• Współpracuje, w zależności od potrzeb, z innymi podmiotami działającymi na rzecz rodziny, dzieci. (OPS, Sąd Rodzinny, Policja, Poradnia PP).
• Organizuje lub współorganizuje akcję o charakterze charytatywnym oraz profilaktycznym.
• Współpracuję z dyrekcją w zakresie dbałości realizowania zaleceń zawartych w orzeczeniach o kształceniu specjalny.
• Prowadzi zajęcia o charakterze rewalidacyjnym

 

 

 

KWIECIEŃ MIESIĄCEM ŚWIADOMOŚCI AUTYZMU

 

Autyzm lub spektrum autyzmu, charakteryzuje się trudnościami w relacjach z ludźmi, komunikacji oraz powtarzalnymi i streotypowymi zachowaniami. Autyzm jest zaburzeniem rozwoju, diagnozowanym u około 1 na 100 dzieci w Europie. Pierwsze objawy widoczne są zwykle przed 3 rokiem życia.

Autyzm nie jest chorobą, ale zaburzeniem rozwoju to znaczy, że cała ścieżka rozwoju osoby autystycznej jest inna od standardowej. Mówiąc innymi słowami: autyzm oznacza, że mózg pracuje w niestandardowy sposób.

Autyzm rozumiemy jako spektrum. Oznacza to, że autyzm jest trochę inny dla każdej osoby. Osoby z diagnozami ze spektrum autyzmu mają bardzo różne nasilenie zachowań i cech wynikających z autyzmu.

Autyzm diagnozuje się u około 1 na 100 dzieci w Europie. Występuje u chłopców 4 razy częściej niż u dziewczynek.

 

Autyzm jest diagnozowany na podstawie zachowań i cech występujących w 3 obszarach (tzw. triada autyzmu):

1. Interakcje społeczne
2. Komunikacja
3. Powtarzalne, stereotypowe zachowania

Interakcje społeczne

Osoby z autyzmem mają trudność w rozumieniu zachowania innych ludzi, często trudno jest im zrozumieć jak inne osoby się czują i co mają na myśli. Wyzwaniem jest dla nich nawiązywanie przyjaźni i dogadywanie się w codziennych sytuacjach. Osoby w spektrum autyzmu mogą mieć trudności w rozumieniu gestów i odczytywaniu mimiki twarzy.

Objawy autyzmu w zakresie interakcji społecznych to m. in:

• dziecko nie wskazuje palcem, żeby pokazać, że coś je interesuje
• dziecko nie patrzy na przedmioty, które wskazuje rodzic
• małe zainteresowane ludźmi lub brak świadomości ich obecności
• trudności w inicjowaniu kontaktu, angażowaniu się w zabawy w grupie, zdobywaniu przyjaciół
• brak wchodzenia w role i udawania w zabawie (tzw. zabawa „na niby”)
• brak naśladowania
• trudności w rozumieniu uczuć lub mówieniu o uczuciach
• brak dzielenia się się osiągnięciami lub zainteresowaniami np. zabawkami, rysunkami

Komunikacja

Część osób z autyzmem nie mówi, ale używa innych form komunikacji np. wskazywanie obrazków w książkach do komunikacji lub pisanie. Osoby, które świetnie posługują się mową wysławiają się w sposób, który może wydawać się nietypowy lub usztywniony. Czasami osoby w spektrum autyzmu powtarzają te same słowa lub wyrażenia (to tzw. echolalia)

Objawy autyzmu w zakresie komunikacji to m. in:

• opóźniony rozwój mowy
• unikanie kontaktu wzrokowego
• mimika twarzy jest niedostosowana do wypowiedzi
• trudności z odczytywaniem mimiki twarzy, tonu głosu, gestów rozmówcy
• nietypowy ton głosu lub nietypowy rytm mowy np. wymawianie każdego zdania jak pytania
• powtarzanie słów lub zdań tzw. echolalia np. w odpowiedzi na pytanie, powtarza je, zamiast udzielenia odpowiedzi
• wypowiedzi mogą sprawiać wrażenie nieadekwatnych do sytuacji
• trudność w komunikowaniu potrzeb lub pragnień
• branie wypowiedzi zbyt dosłownie – nie rozumienie poczucia humoru, ironii, metafor

Usztywnione zachowania

Osoby z autyzmem często silnie przywiązują się do wzorców lub rutyn np. chodzenie zawsze tą samą drogą, układanie zabawek na półce, zawsze w tej samej kolejności. Nie lubią zmian, a nieoczekiwane wydarzenia bywają dla nich bardzo stresujące. Często też bardzo silnie angażują się w zainteresowanie  jednym albo kilkoma tematami np. autobusy, samochody określonej marki, liczby.

Objawy autyzmu w zakresie usztywnionych zachowań to m. in:

• przywiązanie do rutyny np. dziecko nalega na chodzenie dokładnie tą samą drogą do szkoły lub jedzenie na tym samym talerzu
• trudności z adaptacją do zmian w planie lub w środowisku np. przemeblowanie, zmiana godziny wyjścia do szkoły
• nietypowe przywiązanie do zabawek lub obiektów tj. klucze, włączniki światła, nitki
• zainteresowanie wąską dziedziną wiedzy np. rozkłady jazdy tramwaju, dinozaury, liczby, odkurzacze określonej marki
• spędzanie dużej ilości czasu na układaniu zabawek w specyficzny sposób, obserwowaniu poruszających się przedmiotów (np. wentylator, pralka), koncentrowanie się na specyficznej części przedmiotu (np. kółko od auta)
• wielokrotne powtarzanie ruchów tj. trzepotanie rękami na wysokości oczu, kręcenie się wokół własnej osi – tzw. stereotypie ruchowe lub autostymulacje.

Wczesne rozpoznanie autyzmu jest bardzo ważne, ponieważ można wtedy zacząć wczesne wspomaganie rozwoju. Odpowiedni sposób mówienia do dziecka i zabawy oraz odpowiednia organizacja środowiska pomagają dziecku w uczeniu się, komunikowaniu i nawiązywaniu relacji.

 

Diagnoza autyzmu

Autyzm diagnozowany jest na podstawie zachowania. Diagnoza polega na kilku spotkaniach ze specjalistami tj. psychiatra, psycholog, pedagog specjalny, logopeda. Diagności prowadzą wywiad i obserwację. Podczas wywiadu pytają o wczesny rozwój, trudności, różne sytuacje z życia. Podczas obserwacji proponują zabawy, zadania lub tematy rozmów.

Coraz częściej w Polsce stosowany jest złoty standard diagnozy autyzmu ADOS-2. Badanie ADOS jest profesjonalnym narzędziem, które ma dużą skuteczność, dlatego jeśli diagnoza którą wybraliście zawiera ADOS, jest to dobry znak.

Diagności mogą poprosić o wykonanie dodatkowych badań (np. badanie słuchu, badania genetyczne, konsultacja z neurologiem), dostarczenie filmików rodzinnych, dokumentacji medycznej, opinii z przedszkola lub wypełnienie kwestionariuszy.

Po kilku spotkaniach psychiatra stawia diagnozę. Rodzice mogą też liczyć na pomoc w znalezieniu odpowiedniego wsparcia dla dziecka i uzyskanie wskazówek w jaki sposób pomóc dziecku w rozwoju.

 

Terapia autyzmu

Sposoby na wspomaganie rozwoju i strategie wychowawcze są zawsze dobierane indywidualnie do konkretnego dziecka. Rodzice, po konsultacjach ze specjalistami, wybierają metody wspierania rozwoju (terapii). Dobrze jest znaleźć doświadczonego i zaufanego specjalistę, który będzie koordynował terapię dziecka, wyznaczał cele, sprawdzał postępy i czuwał nad całą rodziną.

Pomocy można szukać w poradniach psychologiczno-pedagogicznych (zwłaszcza tych wyspecjalizowanych w autyzmie), stowarzyszeniach, fundacjach oraz prywatnych ośrodkach diagnostyczno-terapeutyczych.

Dzieci w spektrum autyzmu uczą się w klasach terapeutycznych (z kilkorgiem rówieśników z autyzmem), w klasach integracyjnych lub w zwykłych klasach masowych. 

W pracę z dzieckiem zaangażowani mogą być specjaliści: pedagog specjalny (magister pedagogiki ze specjalnością edukacji i wspierania osób z niepełnosprawnością/zaburzeniami rozwoju), psycholog, psychiatra (lekarz), logopeda i terapeuci wyspecjalizowani w konkretnej metodzie.

 

Wspieranie rozwoju ma na celu umożliwienie dziecku uzyskania jak najpełniejszych możliwości uczenia się, komunikowania się, wchodzenia w relacje, samodzielności np. nawiązywanie przyjaźni w szkole, uczenie się mowy lub alternatywnych sposóbów komunikacji, radzenie sobie z frustracją i stresem, samodzielne podejmowanie wyzwań.

Źródło:polski autyzm.pl

 

 

 

 

 

Jak przebiega rozwój poznawczy dziecka w wieku przedszkolnym?

Dzieciństwo to czas, w którym człowiek uczy się najintensywniej. Trwa zaledwie kilka lat, a decyduje o tym, jaki mamy start. Dzieci potrafią nas zaskoczyć tym, jak wiele wiedzą i rozumieją. Zmiany w rozwoju poznawczym dziecka są szybkie i znaczące, warto za nimi nadążać, by pomóc dziecku przejść przez nie gładko. Oto jak przebiega rozwój poznawczy dziecka w wieku przedszkolnym.

Czym jest rozwój poznawczy dziecka?

       Rozwój poznawczy dziecka to postęp umiejętności, dzięki którym dziecko poznaje świat. Spostrzeganie, przetwarzanie zdobytych informacji, zapamiętywanie ich oraz komunikacja to najważniejsze funkcje poznawcze. Innymi słowy to uwaga, pamięć, język i logiczne myślenie.
       Rozwój poznawczy dziecka zaczyna się już w pierwszych chwilach jego życia. Wówczas jest ono w pełni zależne od opiekunów i to oni swoją opieką i czułością sprawią, że maluch wyrośnie na samodzielnego człowieka, który rozpoznaje swoje potrzeby i potrafi je zaspokoić. Prawidłowy rozwój fizyczny i psychiczny zapewnia dziecku bliski kontakt z dorosłym: przytulanie, dotyk, mówienie, uspokajanie, gdy płacze.

 

Na jakim etapie rozwoju powinno być dziecko w wieku przedszkolnym?

       Wiek przedszkolny to trzecia faza rozwoju człowieka. Inaczej nazywana jest późnym dzieciństwem, przypada na lata od 3.‒4. do 6.‒7. roku życia. Na początku trzeciej fazy rozwojowej dziecko jest ciekawe świata, gotowe do nauki i podejmowania wyzwań. Choć jeszcze nieporadne i nie do końca samodzielne, rozpoczyna się etap, w którym dzieci częściej spędzają czas pod opieką innych dorosłych niż rodziców. Wynika to z faktu, że w tym wieku dzieci rozpoczynają przygodę z przedszkolem. Spędzają czas w grupie, budują zaufanie, nawiązują nowe relacje i przyjaźnie.
       W momencie, w którym dziecko idzie do przedszkola, czyli w wieku 3 lat, odczuwa już całą gamę uczuć, choć niekoniecznie potrafi je nazwać i okiełznać. Trzylatki otwierają się na wspólne zabawy znacznie łatwiej niż młodsze dzieci. Chętnie bawią się w grupie, potrafią zrozumieć proste zasady rządzące funkcjonowaniem przedszkolnej grupy oraz wspólną aktywnością. Zaczynają też rozumieć pojęcie własności, czyli co to znaczy, że zabawki są wspólne lub czyjeś. Trzylatki nie potrafią jeszcze dobrze ocenić przebiegu wydarzeń w czasie, czyli co się działo rano, wczoraj lub co będzie jutro, za to potrafią na swój sposób opowiadać o wrażeniach, zdarzeniach ze swojego życia.
       Trzylatek powinien rozumieć polecenia, np. od pań w przedszkolu, oraz większość słów używanych przez osoby z najbliższego otoczenia. Z kolei jego mowa powinna być zrozumiała nie tylko dla rodziców. To normalne, że trzylatki przekręcają słowa oraz używają wymyślonych samodzielnie, jednak ogółem dziecko na początku trzeciej fazy rozwojowej powinno płynnie komunikować się z otoczeniem. 
      Dziecko na początku wieku przedszkolnego potrafi logicznie myśleć – rozpoznawać funkcje różnych przedmiotów, np. klamki czy guzików, potrafi prawidłowo pogrupować je tematycznie. Wie, jak otworzyć pudełko czy słoik oraz połączyć pasujące elementy, np. puzzle czy pary przeciwieństw. Chętnie gra w proste gry planszowe i rozumie ich reguły, np. memory. Trzylatki chętnie tworzą i używają wyobraźni – budują, bawią się, odgrywając role czy naśladując rodziców.
       Dzieci na początku wieku przedszkolnego mają dużą potrzebę samodzielności, chcą się uczyć nowych rzeczy i podejmują ten trud. Najczęściej trzylatki samodzielnie jedzą, myją ręce, wchodzą i schodzą po schodach oraz komunikują i załatwiają potrzeby fizjologiczne (poza nocnym moczeniem, które może trwać do 6. roku życia). Ponadto dzieci w wieku trzech lat rozpoznają kształty oraz identyfikują litery jako pismo, a nie obrazki.

 

Rozwój poznawczy dziecka w wieku przedszkolnym

       Rozwój poznawczy przedszkolaka ewoluuje z każdym kolejnym rokiem. Etap, w który wchodzą czterolatki, charakteryzuje się przede wszystkim widocznym i nasilonym rozwojem myślenia, zapamiętywania i mówienia. To ten moment, kiedy dziecko zadaje dużo pytań i oczekuje precyzyjnych odpowiedzi.
       Między 4. a 6. rokiem życia intensywnie rozwija się kora czołowa, czego efektem jest rosnąca zdolność do zaplanowanego i przemyślanego działania. Oczywiście nauka rozciągnięta jest w czasie, na tym etapie dzieci cechuje wielka ciekawość i chęć działania.
       Pamięć czterolatka jest już znacznie rozwinięta, dzięki czemu orientuje się on w przeszłości i teraźniejszości, porach roku, miesiącach, dniach tygodnia. Dziecko rozumie porządek dnia i zapamiętuje przestrzenie wokół siebie – potrafi samodzielnie rozpoznać drogę do najbliższych miejsc naszego domu. Rozumie sformułowania „z przodu”, „z tyłu”, „w środku”, „obok”, „nad”, „pod” i używa ich poprawnie.
       W wieku czterech lat dzieci potrafią już opowiedzieć w kilku zdaniach, co im się przydarzyło, lub sformułować zmyśloną historię. Rozwiązują zagadki, potrafią dostrzegać związki przyczynowo-skutkowe. Zabawy stają się coraz barwniejsze i bardziej złożone. Pamięć czterolatka pozwala mu również na naukę rymowanki do wyrecytowania czy zapamiętanie słów piosenki. Najlepiej dzieci zapamiętują osoby, zdarzenia czy słowa, które są dla nich najmilsze, najbardziej atrakcyjne, związane z silnymi odczuciami.
       Rozwój poznawczy pięciolatka to szlifowanie pamięci i mowy. Dziecko w wieku pięciu lat potrafi skupić uwagę na ok. 20 minut na zajęciach w przedszkolu i ok. 40 na zabawie, choć potrzeba ruchu nadal jest bardzo duża.
       Pięciolatek potrafi wyjaśnić, do czego służy dany przedmiot, a jeśli nie wie, jak się nazywa, potrafi wymyślić jego nazwę, odwołując się do jego przeznaczenia. Zna kolory, próbuje pisać, a także stara się nazywać swoje uczucia oraz określać różne doświadczenia przymiotnikami: „łatwy”, „trudny” itd.
       W wieku sześciu lat dziecko zapamiętuje już nie tylko rymowanki, ale również informacje. Co naturalne – są to najczęściej fakty z zakresu zainteresowań dziecka, ale nie tylko. Szósty rok życia to intensywna nauka liter i cyfr, a także liczenia i pisania. W okresie przedszkolnym dziecko uczy się około 8–10 słów dziennie! W wieku 6–7 lat dzieci używają w mowie około 4500 słów, ale rozumieją co najmniej dwa razy tyle.

Rozwój poznawczy przedszkolaka jest bardzo dynamiczny i może być zróżnicowany. Każde dziecko w swoim tempie rozwija kolejne umiejętności poznawcze, niektóre wykształca z większą trudnością, inne z mniejszą – to zależy od indywidualnych uwarunkowań.

 

Co zrobić, jeśli dziecko rozwija się wolniej?

       Rozwój poznawczy dziecka w wieku przedszkolnym można wspierać. Stymulowanie rozwoju poznawczego przedszkolaka nie wymaga specjalnych kompetencji, wystarczy świadomość etapu, na którym jest dziecko, i odrobina chęci do wspólnej zabawy.

       Rozwiązujcie zagadki, układajcie puzzle, główkujcie, czytajcie – wszystko to będzie wspierające dla rozwoju poznawczego przedszkolaka. Pomagaj dziecku zadawać pytania, zachęcaj i pokazuj, jak samodzielnie można znaleźć odpowiedzi. Zawsze atrakcyjną formą rozwoju funkcji poznawczych są eksperymenty. Dzieci je kochają, a przy okazji można ćwiczyć pamięć, motorykę małą, logiczne myślenie, a także rozumienie poleceń. To właśnie w wieku przedszkolnym dzieci nabierają przekonań i skojarzeń związanych z nauką, a te z kolei mają duży wpływ na podejście do obowiązków i rozwijania zainteresowań w szkole.

       Jeśli obserwujesz u swojego dziecka opóźniony rozwój umiejętności poznawczych, nie panikuj, bądź blisko i nie krytykuj dziecka za jego wyniki i zachowanie. Postaraj się też ocenić sytuację obiektywnie – to, że inne dzieci w tym samym wieku robią coś sprawniej, nie musi oznaczać, że z twoim jest coś nie tak. Warto mieć jednak świadomość, z czym dziecko ma kłopot i stymulować jego rozwój.

 

Kiedy wątpliwości co do rozwoju poznawczego twojego dziecka cię niepokoją, skonsultuj się z lekarzem pediatrą. Opinii można zasięgnąć również u nauczycieli przedszkolnych, psychologa dziecięcego, pedagoga czy logopedy – w zależności od tego, jakiego rodzaju trudności obserwujemy u dziecka.

 

 

Źródło: